Mechanizm zaprojektowany przez SENER Polska w fazie B1 misji e.Deorbit wygra z konkurencyjnym rozwizaniem i zosta wybrany przez Europejsk Agencj Kosmiczn do dalszego rozwoju. SENER dziaa w ramach konsorcjum kierowanego przez firm Airbus, w którym uczestnicz jeszcze dwa inne podmioty z naszego kraju.
Z kadym rokiem ruch na orbicie okooziemskiej si zwiksza, ale coraz wiksze zagroenie dla satelitów i zaóg pojazdów kosmicznych stanowi kosmiczne mieci. ESA chce walczy z tym problemem, dlatego w ramach inicjatywy „Czysta przestrze kosmiczna” organizuje misj e.Deorbit, której celem jest usunicie z orbity nieaktywnego satelity Envisat. To najciszy cywilny satelita bezzaogowy, way a 8,2 tony i wraz z panelem sonecznym mierzy ponad 25 metrów dugoci.
Zaprojektowany przez SENER Polska mechanizm zaciskowy posuy do uchwycenia Envisata po tym, jak tzw. satelita pocigowy przycignie go do siebie przy pomocy robotycznego ramienia. Nastpnie uruchomione zostan silniki i satelity zostan skierowane do ziemskiej atmosfery, gdzie ulegn czciowemu spaleniu, a ich pozostaoci spadn do Oceanu Spokojnego.
Misja e.Deorbit stanowi due wyzwanie technologiczne, wynikajce rozmiarów i nieznanej rotacji Envisata. Z tego powodu ESA oraz agencje narodowe prowadz liczne projekty badawczo-rozwojowe. W latach 2016-2017 prace byy realizowane równolegle przez dwa konkurencyjne, midzynarodowe konsorcja, na czele których stay OHB i Airbus. Do kolejnego etapu misji ESA wybraa ju tylko jedn grup, t kierowan przez Airbus. Nale do niej a trzy podmioty z naszego kraju – SENER Polska, Centrum Bada Kosmicznych PAN oraz GMV.
– W projektowaniu mechanizmu zaciskowego dla misji e.Deorbit wyzwanie stanowiy znaczne siy dziaajce na urzdzenie podczas manewrów oraz wymóg duej sztywnoci poczenia z Envisatem. Nie mniej wana jest precyzja – mechanizm musi bowiem zapa nieaktywnego satelit za piercie, który czy go niegdy z rakiet wynoszc – mówi Aleksandra Bukaa, dyrektor generalna SENER Polska.
Szacuje si, e wokó Ziemi kry kilkadziesit tysicy obiektów wikszych ni 10 cm, mogcych zagrozi bezpieczestwu misji kosmicznych, w tym zaogowych. Mniejszych mieci jest wielokrotnie wicej. Najwiksze obiekty to przede wszystkim nieaktywne satelity oraz górne czony rakiet nonych. Agencje kosmiczne dopiero niedawno postanowiy walczy z problemem krcych na orbicie mieci. Przykadowo, wszystkie nowe satelity ESA musz mie systemy pozwalajce na deorbitacj albo odlecenie na „orbit cmentarn”. Najpowaniejszym problemem pozostaj jednak obiekty wyniesione nad Ziemi w przeszoci.
Istotna cz systemu zapewniajcego bezpieczestwo astronautom w trakcie lotów zaogowych i na stacjach kosmicznych powstaa w Polsce. System Twardego Przechwytywania HCS, moliwy do zaadaptowania w rónorodnych systemach dokowania opracowaa firma inynierii kosmicznej SENER. Jego twórcy wskazuj, e urzdzenie moe sta si standardem w przyszych misjach zaogowych.